W obliczu rosnących cen energii oraz globalnego i krajowego dążenia do redukcji emisji CO2, inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE) stają się coraz bardziej popularne. Aby wspierać ten trend, polski rząd oraz Unia Europejska oferują różnorodne programy dotacji, które mogą znacząco obniżyć koszty takich inwestycji. W tym artykule przedstawiamy aktualny przegląd programów dotacyjnych dostępnych w Polsce w 2023 roku.
Najważniejsze programy dotacji na OZE w 2023 roku
1. Program "Mój Prąd 5.0"
Dla kogo: Osoby fizyczne wytwarzające energię elektryczną na własne potrzeby, które są stroną umowy kompleksowej regulującej kwestie związane z wprowadzeniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.
Na co: Zakup i montaż:
- Mikroinstalacji fotowoltaicznej (PV) o mocy 2-10 kW
- Magazynu energii elektrycznej
- Magazynu ciepła
- Systemu zarządzania energią (EMS)
Wysokość dofinansowania:
- Do mikroinstalacji fotowoltaicznej: do 6000 zł
- Do magazynu energii elektrycznej: do 16 000 zł
- Do magazynu ciepła: do 5000 zł
- Do systemu zarządzania energią: do 3000 zł
Warunki: Instalacja musi być przyłączona do sieci elektroenergetycznej po 1 lutego 2020 r. Maksymalne dofinansowanie może wynieść do 50% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 58 000 zł łącznie.
Gdzie składać wnioski: Portal GOV.pl lub bezpośrednio w NFOŚiGW
Termin: Od 22 kwietnia 2023 do wyczerpania budżetu programu
2. Program "Czyste Powietrze"
Dla kogo: Właściciele lub współwłaściciele jednorodzinnych budynków mieszkalnych lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.
Na co: Wymiana starych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowe ekologiczne źródła ciepła (w tym pompy ciepła) oraz termomodernizacja budynków. Program obejmuje również instalacje fotowoltaiczne jako element uzupełniający.
Wysokość dofinansowania: W zależności od dochodów gospodarstwa domowego:
- Podstawowy poziom dofinansowania: do 30 000 zł
- Podwyższony poziom dofinansowania: do 47 000 zł
- Najwyższy poziom dofinansowania: do 79 000 zł
Warunki: Budynek musi być istniejący (oddany do użytkowania). Możliwość łączenia dotacji z ulgą termomodernizacyjną, ale z uwzględnieniem, że koszty odliczone w ramach ulgi nie mogą być dofinansowane w ramach programu.
Gdzie składać wnioski: Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) lub gminy, które przystąpiły do programu
Termin: Program przewidziany do 2029 roku
3. Program "Moje Ciepło"
Dla kogo: Osoby fizyczne - właściciele lub współwłaściciele nowych jednorodzinnych budynków mieszkalnych.
Na co: Zakup i montaż pomp ciepła w nowych budynkach mieszkalnych o podwyższonym standardzie energetycznym.
Wysokość dofinansowania:
- Pompy ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej: do 21 000 zł
- Pompy ciepła powietrze/woda o standardowej klasie efektywności energetycznej: do 19 000 zł
- Pompy gruntowe: do 28 000 zł
Dofinansowanie może pokryć do 30% kosztów kwalifikowanych, a w przypadku posiadania Karty Dużej Rodziny - do 45%.
Warunki: Budynek musi spełniać podwyższone standardy energetyczne (budynek powinien mieć zapotrzebowanie na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji nieprzekraczające 40 kWh/m²/rok). Wnioski dotyczą budynków oddanych do użytkowania po 1 stycznia 2021 r.
Gdzie składać wnioski: Portal NFOŚiGW
Termin: Od 29 kwietnia 2022 do 31 grudnia 2026 roku (lub do wyczerpania budżetu)
4. Ulga termomodernizacyjna
Dla kogo: Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy są właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych.
Na co: Wydatki poniesione na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w tym zakup i montaż:
- Instalacji fotowoltaicznej
- Pompy ciepła
- Kotła gazowego kondensacyjnego
- Systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła
- Materiałów budowlanych wykorzystywanych do termomodernizacji
Wysokość ulgi: Do 53 000 zł na każdego podatnika (limit dotyczy wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w posiadanych budynkach).
Warunki: Przedsięwzięcie musi być zakończone w ciągu 3 lat od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Ulga polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na termomodernizację.
Gdzie składać wnioski: Odliczenia dokonuje się w zeznaniu rocznym PIT
5. Program "Energia dla wsi"
Dla kogo: Rolnicy indywidualni, spółdzielnie energetyczne, spółdzielnie rolników, koła gospodyń wiejskich oraz ochotnicze straże pożarne.
Na co: Inwestycje w:
- Biogazownie rolnicze
- Instalacje fotowoltaiczne
- Magazyny energii
- Pompy ciepła
- Małe elektrownie wodne
Wysokość dofinansowania: Do 20 mln zł dla spółdzielni energetycznych, do 150 tys. zł dla rolników indywidualnych. Dofinansowanie może pokryć do 65% kosztów kwalifikowanych.
Warunki: Dla spółdzielni energetycznych wymóg zarejestrowania w Krajowym Rejestrze Spółdzielni Energetycznych; dla rolników indywidualnych - posiadanie gospodarstwa rolnego o powierzchni przynajmniej 1 ha.
Gdzie składać wnioski: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR)
Termin: Od maja 2023 roku, w ramach poszczególnych naborów
Uwaga: Informacje dotyczące programów dotacyjnych mogą ulegać zmianom. Przed złożeniem wniosku zawsze warto sprawdzić aktualne warunki na oficjalnych stronach instytucji odpowiedzialnych za dany program.
Jak skutecznie ubiegać się o dofinansowanie?
1. Określ swoje potrzeby i możliwości
Zanim zdecydujesz się na konkretny program dotacyjny, zastanów się:
- Jaki rodzaj instalacji OZE będzie najbardziej odpowiedni dla Twojego domu lub firmy?
- Jaki jest Twój budżet i ile jesteś w stanie zainwestować ze środków własnych?
- Czy Twój budynek spełnia warunki techniczne wymagane w danym programie?
2. Przygotuj niezbędną dokumentację
W zależności od programu, będziesz potrzebować różnych dokumentów. Najczęściej wymagane są:
- Dokument potwierdzający prawo własności do budynku/działki
- Dokumenty potwierdzające dochody (w przypadku programów uzależnionych od dochodów)
- Audyt energetyczny lub uproszczona ocena energetyczna budynku
- Projekt techniczny planowanej instalacji
- Kosztorys inwestycji
3. Wybierz doświadczonego wykonawcę
Jakość wykonania instalacji ma kluczowe znaczenie dla jej efektywności i trwałości. Dlatego:
- Sprawdź referencje i opinie o wykonawcy
- Upewnij się, że posiada odpowiednie certyfikaty i uprawnienia
- Poproś o szczegółową ofertę z wyszczególnieniem wszystkich kosztów
- Zweryfikuj, czy oferowane komponenty spełniają wymogi programu dotacyjnego
4. Złóż kompletny wniosek
Niekompletne lub błędnie wypełnione wnioski są najczęstszą przyczyną odrzucenia. Dlatego:
- Dokładnie zapoznaj się z instrukcją wypełniania wniosku
- Sprawdź, czy załączyłeś wszystkie wymagane dokumenty
- Zweryfikuj poprawność wszystkich danych
- Zachowaj kopie wszystkich dokumentów
5. Przestrzegaj terminów realizacji i rozliczenia
Po uzyskaniu dotacji ważne jest:
- Realizacja inwestycji zgodnie z harmonogramem podanym we wniosku
- Zgromadzenie wszystkich faktur i dowodów zapłaty
- Terminowe złożenie wniosku o płatność i rozliczenie dotacji
- Przestrzeganie okresów trwałości projektu (zwykle 3-5 lat)
Jak łączyć różne formy wsparcia?
W wielu przypadkach możliwe jest korzystanie z kilku form wsparcia jednocześnie, ale z pewnymi ograniczeniami:
Możliwe kombinacje:
- Program "Mój Prąd" + ulga termomodernizacyjna - możesz skorzystać z ulgi na koszty, które nie zostały dofinansowane z programu "Mój Prąd"
- Program "Czyste Powietrze" + ulga termomodernizacyjna - podobnie jak wyżej, można odliczyć w ramach ulgi tylko koszty nieobjęte dotacją
- Program "Moje Ciepło" + Program "Mój Prąd" - można łączyć te programy, ponieważ dotyczą różnych instalacji (pompa ciepła + fotowoltaika)
Ograniczenia:
- Nie można finansować tych samych kosztów z różnych źródeł publicznych (zakaz podwójnego finansowania)
- Niektóre programy wykluczają możliwość łączenia z innymi formami wsparcia - zawsze sprawdź warunki konkretnego programu
- W przypadku ulgi termomodernizacyjnej, odliczeniu podlegają tylko wydatki, które nie zostały dofinansowane z innych źródeł
Podsumowanie
Rok 2023 oferuje szereg możliwości finansowania inwestycji w odnawialne źródła energii. Dostępne programy dotacyjne mogą znacząco obniżyć koszty instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła czy magazynów energii, czyniąc je bardziej dostępnymi dla przeciętnego gospodarstwa domowego.
Kluczowe jest dokładne zapoznanie się z warunkami każdego programu i wybór tego, który najlepiej odpowiada indywidualnym potrzebom. Warto również rozważyć skorzystanie z profesjonalnego doradztwa, które pomoże zoptymalizować korzyści z dostępnych form wsparcia.
W Disugscapo pomagamy naszym klientom przejść przez cały proces - od wyboru odpowiedniego programu dotacyjnego, przez przygotowanie dokumentacji, aż po rozliczenie dotacji. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy pomóc Ci w uzyskaniu dofinansowania na Twoją inwestycję w zieloną energię.